Sloppenwijk hutjes en wonen op een vuilnisbelt

Vandaag, donderdag 22 dec 2016, is mijn laatste ‘werkdag’ voor Huruma MEVA hier in Kenia. Vrijdagavond vlieg ik weer terug naar Nederland. Op deze laatste dag staat misschien wel de lastigste taak gepland: we gaan de sloppenwijk in. Iets wat voor ons als blanken gevaarlijk kan zijn, onder andere vanwege de kans op berovingen, zelfs al gaan we onder begeleiding van een Keniaanse. Dus alle sieraden af, geen camera mee (helaas), bedekte kleding en stevige schoenen aan.

We lopen eerst door de markt, wat eigenlijk al een preview geeft van een sloppenwijk: dicht op elkaar staande kraampjes met heel veel spullen. Donker is het er, omdat de ijzeren en plastic daken elkaar raken. Overal mensen die tussen hun marktwaar zitten en leven. We lopen achter elkaar over de smalle en ongelijke modderige paadjes tussen de kraampjes door tot we uitkomen bij de rand van de sloppenwijk.

We kruipen ergens tussendoor en volgen een smal pad vol drek en afval naar een soort schuttingdeur. Daarachter zien we een veldje van 6 bij 8 meter, met twee kleine huisjes gemaakt van ijzeren platen. Vriendelijk zeggen de vrouwen ons gedag en we mogen bij het meest nieuwe huisje naar binnen. Het is donker en vol. Een oude bank, vieze matras in het tweede “kamertje”, wat doeken aan de zijkant van de muren en oude kranten als soort behang. Ze heeft echt haar best gedaan het gezellig te maken, met, wat wij denken, spullen van de vuilnisbelt. Het is er bedompt, muf en alles echt alles is vies. Onvoorstelbaar dat ze in dat kleine hutje met 3 dochters moet leven! En dan heeft ze ook nog HIV. Trots vertelt ze hoe het huisje door Tosh, John en hun vrienden is opgeknapt.
Tosh is de sponsordochter van Anneke. Ze volgt aan een universiteit in Nairobi een studie Social Work and Community Development. Voor Huruma MEVA heeft ze, samen met John, de sponsorzoon van Ina, 5 sloppenhutjes opgeknapt die hoog nodig aan vervanging toe waren.. De eigenaresse van deze ‘woning’ vertelt hoe voor de opknapbeurt de regen naar binnen stroomde. Ze is erg blij en dankbaar met dit prachtige huisje. Iets wat zo in contrast is met hoe ik naar dit huisje kijk…

Triest en wat geschokt lopen we langs drie van de andere hutjes. Twee klaar en aan eentje wordt momenteel gebouwd. Deze moest helemaal gesloopt worden en weer vanaf de fundering worden opgebouwd. Twee jonge jongens met wat hout, een hamer en een centimeter zetten een houten frame in elkaar. Ik bedenk dat we in dit Nederland nog niet eens geschikt zouden vinden als schuurtje…

Met de jongens aan onze zijde, ter bescherming, omdat we tot slot naar een nog gevaarlijker gedeelte gaan, lopen we verder. Dit was al zo triest, maar het wordt nog erger! We steken een straatje over en … stappen eigenlijk een soort vuilnisbelt op. We lopen op een grote berg met allemaal spullen onder onze voeten. Kleding, plastic, schoenen, flessen. Door de vele mensen die er dagelijks lopen zijn er zelfs “paadjes” ingesleten in de troep. Voor ons doemt een grote afvalberg op. Op de top zijn allemaal mensen, veelal kinderen, aan het zoeken tussen de spullen naar bruikbare materialen. Naar eten en naar spullen om te verkopen. Er zijn verschillende brandjes, waardoor er rook van de berg komt. Het ziet er sinister en onheilspellend uit, maar vooral ook onwerkelijk en ongelooflijk triest. Onbegrijpelijk dat je hier woont! Ik knijp stiekem mijn neus even dicht; wat een verschrikkelijk stank. Als we bij het huisje aankomen, ergens aan de voet van de afvalberg, vertellen de jongens me dat ze eerst uren en uren afval hebben moet weghalen om de muren van het oude huisje zichtbaar te kunnen maken. Het was helemaal ingegraven door de troep die deze vrouw verzamelt. Nu staat er een bijna fier een nieuw ijzeren huisje op deze afvalberg. Er lopen zwerfhonden en het stikt er van de vliegen. Als Anneke iets verder loopt, om binnen te kijken, staat ze per ongeluk op een puppie, dood. Ze moet zich inhouden om niet te kotsen. Het is echt walgelijk. En ik wil maar een ding: weg hier.

Als we van de vuilnisbelt af zijn en we door de hoofdstraat van de sloppenwijk teruglopen naar de markt komt er al zwalkend een dronken man op me af. Ik weet hem te ontwijken, maar het geeft iets weer van hoe kwetsbaar je bent. Of je in ieder geval onveilig kunt voelen.

En toch was het goed om te zien en er geweest te zijn. Om deze mensen, die blij met hun nieuwe huisje zijn, de kans te geven hun dankbaarheid te kunnen uiten. Om betrokkenheid namens de Stichting te kunnen tonen bij het werk van Tosh, John en hun bouwvrienden. Om met eigen ogen te kunnen zien en ervaren wat het resultaat van dit project is, om dit vervolgens ook aan jullie te kunnen vertellen.

We voelen ons na afloop geschokt, verdrietig en onmachtig. Meer dan dit - helpen om te voorzien in de primaire levensbehoefte, een (dicht) dak boven je hoofd, voor deze mensen - konden en kunnen we voor nu niet doen. Daar is professionele hulp voor nodig. We besluiten ter plekke dat wat ons rest is dat we deze gezinnen iets extra’s kunnen geven voor kerst. We regelen dat ze allemaal een tas krijgen met rijst, meel, vet, suiker/zout en thee. Zodat ze komende (kerst)dagen even geen zorgen hebben of ze wel voldoende te eten hebben…

Ik reis alleen terug met de bus, omdat Anneke nog een afspraak heeft. Alles bij elkaar opgeteld (zien hoe deze mensen wonen in onmenselijk omstandigheden, me niet veilig voelen en walgen van de goorheid, plus de moeheid en de vele indrukken en emoties van afgelopen twee weken) wordt het me even teveel en de tranen biggellen over mijn wangen. Het kan me even niet schelen dat al die Kenianen nog meer naar me kijken dan ze normaal al doen.

“Help ze een voor een”, is een gezegde die missionairs hier vaak gebruiken. Daar houd ik me dan maar aan vast, voor als ik morgen weer naar Nederland vlieg. Voor deze vijf gezinnen hebben we in ieder geval iets kunnen doen om hun leefomstandigheden een heel klein beetje te verbeteren. En in de afgelopen twee weken mocht ik getuige zijn van nog veel meer gezinnen, kinderen en tieners die door de projecten en het support van Huruma geholpen worden. Met een opleiding, medische hulp en met eten, kleren of een plaats om (veilig) te kunnen wonen. Dank aan iedereen die Huruma op een of andere manier steunt of sponsort om dit mogelijk te maken. Het is zo nodig…

Gezegende kerstdagen!
Rachel